PN lamenta PR Veta lei 2

Membru Parlamentu Nasional (PN) lamenta ho Prezidenti Repúblika Francisco Guterres ‘Lu-Olo’, ne’ebé veta lei rua (2) hanesan poder lokal ho desentralizasaun munisipal, husi lei 3 ne’ebé hato’o ba PR iha mandatu ikus III lejislatura nian.

Eis Vise Prezidenti Komisaun A-PN, trata asuntu justisa no poder lokal, Arão Noe Amaral, konfirma, PR Lu-Olo veta lei rua ne’e,  tanba  konsidera sei dúvida ho pontus balun.

“Ami lamenta oituan, tanba programa ne’ebé halo estudu ho tempu naruk. Tanba estudu ba lei poder lokal ne’e mai kedas husi Governu dahuluk konstituisaun RDTL nian, tantu husi muda Distritu ba Munisípiu. Tanba ne’e ami preokupa tebes ho asuntu ida ne’ebé Prezidenti veta, impaktu ba implementasaun programa desentralizasaun ne’e labele realiza,”esplika Arão Noe Amaral, ba jornalista hafoin simu deklarasaun veta husi PR iha PN, Kinta (28/09/2017).

Arão haktuir, PR Lu-Olo dúvida ho pontus balun kona-ba kontrolu, maibe lejislador ne’e konsidera PR interpreta sala kona-ba pontus refere.

“PR hateten katak dúvida ho buat ida kontrolu, katak Governu sentral lakon tiha poder kontrolu ba iha Administrador sira, ida ne’e interpreta sala ona ba lei ne’e. Maibe loloos mak kompetensia nafatin iha Governu sentral, Prezidenti Kamara mós Konsellu Ministrus mak bele hapara nia mandatu, ne’e katak kesi metin Governu sentral atu kontrola ba iha Munisípiu sira. Ita-nia sistema deskonsentrasaun ne’ebé la’o dadauk ne’e, ita atu fo kompetensia ba sira  atu jere rasik osan, maibe Governu sentral mós bele  tama iha portal tansparansia hodi kontrola direta, ezekusaun administrasaun munisipal nian, signifika kontrolu ne’e la presija tun ba iha munisipiu,”haktuir Arão Noe.

Arão afirma,  PR Lu-Olo la merese ona atu veta, tanba fora ona husi tempu ne’ebé konstituisaun determina.

“Ami haree bazeia ba konstituisaun, tuir loloos laiha dalan ona ba PR halo veta, so promulga de’it ona.  Tanba lei ne’e ultrapasa tiha ona tempu, fora ona husi mandatu konstituisaun nian, konstituisaun fo tempu ba Prezidenti fulan ida, lei ne’e haruka ba Prezidenti desde inisiu fulan Agustu, mai to’o agora mak foin hato’o mai ne’e fulan ida resin tiha ona,”tenik Arão.

Prezidenti Bankada CNRT ne’e esklarese, lei poder lokal no desentralizasaun munisipal ne’e importante, atu lori administrasaun hakbesik ba povu no hamenus burokrasia.

“Lei rua ne’ebé PR veta ne’e lei importante tebes ba Timor-Leste, atu ita hahú ona desentralizasaun ba poder lokal ne’e ho objetivu fundamental rua,  atu lori administrasaun besik ba povu, no hamenus burokrasia ne’ebé durante ne’e naruk,”katak Arão.

Iha fatin hanesan, portavoz PN, deputada Lidia Norberta dos Santos, informa, iha tempu badak sei halo apresiasaun  iha plenaria ba lei rua ne’ebé PR Lu-Olo veta ne’e.

Tuir konstituisaun RDTL artigu 88 pontu dahuluk katak, iha prazu loron tolu-nulu (30) ba PR bele promulga ou uza direitu ba veto nian.

Konstituisaun RDTL pontu daruak katak, iha prazu loron 90 nia laran PN sei konfirma karik votu tuir maioria  absoluta  husi deputadu sira, maka PR sei promulga diploma ne’e iha prazu loron 8 nia laran, hahú husi loron simu.

*gmntv.tl