“Ne´ebé, atu selu dÃvida ka la selu dÃvida ne´e kabe ba iha depois no fim
Orsamentu Jerál Estadu ne’ebé sei inklui iha ne´ebá verba alokada atu
selu dÃvida. Maibé, ita mós tenke komprende lai saida mak dÃvida? Saida
mak ita define hanesan dÃvida? Ne’e mak tenke haree halo didi’ak,” Xefe
bankada PLP, Fidelis Magalhães perante profisionál komunikasaun sosiál
sira, iha uma fukun Parlamentu Nasionál (PN), Segunda (06/011).
Tuir Fidelis, normal, bainhira governu
atu selu dÃvida tanba tanba iha Orsamentu Jerál Estadu (OJE) inklui mós
verba alokada atu selu dÃvida, se governu iha dÃvida.
Nia esplika governu da-hitu
konstitusionál ne’ebé lidera husi primeiru-ministru, Marà Alkatiri
bainhira aprezenta planu tenke tuir lei, tuir konstituisaun.
Iha konstituisaun ezije kondisaun ida
katak programa governu ne´e tenke pasa. “Se programa governu liu-liu la
pasa dala rua, governu la aprezenta Orsamentu Jerál Estadu, inklui
orsamentu retifikativu.
Ho ida ne’e mak, bankada PLP sei afirma
bainhira governu dahituk ne’ebé lidera husi koligasaun FRETILIN (Frente
Revolucionário Independente de Timor-Leste) no PD (Partidu Demokrátiku)
aprezenta tan nia programa ba daruk PLP sei haree programa, sei halo
diskusaun, depois sei iha apresiasaun iha Parlamentu, bankada sei hola
pozisaun ida, bankada nia pozisaun relasaun ho programa governu sei
pronunsia durante, no fim da aprezentasaun programa.
Artigu 108. (Governu nian Programa) 1.
Wainhira Governu nomiadu ona, nia sei halo nia programa hodi hatudu nia
objetivu no knaar oioin ne’ebé nia hakarak hala’o, medida ne’ebé atu uza
no orientasaun polÃtika prinsipál sira-ne’ebé nia hakarak tuir iha
domÃniu atividade governu nian. 2. Primeiru-Ministru hato’o programa
governu nian ne’ebé Konsellu-Ministru aprova tiha ona ba Parlamentu
Nasionál atu apresia iha prazu la liu loron tolunulu, sura husi loron
ne’ebé Governu hahú nia funsaun.
Artigu 109. (Apresiasaun ba Governu nia
Programa) 1. Programa Governu nian sei hato’o ba Parlamentu Nasionál atu
hetan apresiasaun, no Parlamentu la funsionál karik, tenke konvida ka
konvoka sira ba asuntu ida-ne’e. 2. Debate programa Governu nian labele
liu loron lima, no to’o remata, grupu ida-idak iha Parlamentu bele husu
atu lá simu, eh Governu bele husu votu konfiansa ida. 3. Atu lá simu
programa Governu nian, tenke iha apoiu mai husi maioria deputadu husi
sira- ne’ebé sei hala’o hela knaar.
Antes ne’e mós bankada CNRT liuhosi nia
komunikadu imprensa haktuir katak, la iha dalan atu sétimu governu
lideradu hosi Mari Alkatiri atu hatama Orsamentu Retifikavu, tanba
estatutu governu atuál nu’udar governu jestaun, tanba ne’e hein
Parlamentu Nasionál aprova lai programa governu mak foin governu iha
diretu submete orsamentu retifikativu.
Tuir CNRT Governu Jestaun bele utiliza
orsamentu jerál estadu tinan 2017 to’o Dezembru karik liu sei bele
aplika orsamentu DOU DÉSIMO ba despeza rekorentes ba fulan Janeiru no
Fevereiru 2018, se Orsamentu jerál estadu 2018 seidauk iha.
Aleinde ida ne’e, lei orsamentu jestaun
finanseira fó dalan atu halo transferénsia entre kategori bens e
serviso, kapitál menór, no transferénsia públiku, nune’e la presiza
orsamentu retifikativu atu halo ajustamentu, maibé halo transferénsia
de’it ba OJE 2017.
Maibé ajustamentu so halo tuir de’it
estrutura orsamentu ne’ebé la’o daudaun. La bele introdus fali ba
projetu foun ka ministériu foun.
@tatoli.tl
No comments:
Post a Comment