Debate OR, AMP mantein pozisaun kontra

Prezidente bankada CNRT, Arão Noe, hatete, liu hosi reuniaun líder bankada Sesta (17/11/17), deside ona ajenda debate Orsamentu Retifikativu (OR) iha semana oin Segunda (20/11/17), maibe parte bloku Aliansa Maioria Parlamentar (AMP) sei mantein pozisaun hodi kontra.

“Ne’e ami sei mantein pozisaun tanba konsidera laiha baze ne’ebé forte atu apoiu,”dehan Prezidente Bankada CNRT, Arão Noe ba jornalista hafoin reuniaun iha PN, Sesta (17/11/2017).

Tuir deputadu  Arão Noe, Governu agora hanesan Governu jestaun, laiha kompetensia atu aprezenta OR, bazeia ba deklarasaun Primeiru Ministru, Mari Alkatiri, katak sei Governu jestaun.

“La’os AMP mak laiha sentidu Estadu. karik sira (koligasaun) iha sentidu Estadu tenke kumpri regra konstituisaun. ita gasta tempu lubuk ona, ne’e mak implika ba buat barak, ita durante fulan tolu ona, moris ho inserteja, depois mak dehan tau sentidu Estadu aas. Se tau duni sentidu Estadu mai ita la’o tuir regras konstituisaun, tanba tempu limitadu. Ha’u hanoin sasan sira hanesan kompromisu ho kompañia sira la’os dívidas tanba iha akordu, ne’e bele tau iha Orsamentu Jeral Estadu nian de’it, tanba diskusaun iha PN presija loron 15, ne’e tempu ne’e badak tan de’it, hein katak Governu bele kumpri lei orsamental, lalika preokupa ona ba OR,”haktuir Prezidente Bankada CNRT.

Sorin seluk, Prezidente Bankada PLP, Fidelis Magalhães, argumenta, proposta OR refere laiha motivasaun ne’ebé forte hodi justifika atu halo aprezentasaun uluk duke porgrama.

“Ohin (Horiseik) reuniaun líder bankada ami rona bankada hotu nia hanoin no desizaun ikus mak sei aprezenta ba meja plenária, atu bele admiti ka lae? maibe to’o plenária mak sei halo diskusaun ba futuru OR ne’e, kualker forma ne’e kontribui, maibe maneira atu kontribui ne’e mak lahanesan. Opozisaun nia pontu de vista mak primeiru ita tenke haree ba programa, orgániku depois mak ita mós haree lai orsamentu 2017 ne’e ezekuta to’o iha ne’ebé? Sera que iha duni nesesidade atu halo alterasoens ba orsamentu ezistente, ka iha duni  nesesidade atu diminui orsamentu ba 2017, ka aumentu ba orsamentu, tanba objetivu husi orsamentu 2017 mak ratifika orsamentu atual. Tanba ne’e, ho diskursu polítika de’it lato’o, presija haree didiak orsamentu alokadu, ezekusaun ba tinan 2017, pois mak halo konkluzaun ida katak iha duni nesesidade ka lae? bazeia ba análiza ne’ebé ami iha katak laiha motivasaun motivu ida ne’ebé forte, atu bele justifika atu halo aprezentasaun ida ne’e,”katak Fidelis.

Tuir líder bankada PLP ne’e, orsamentu kontijente 2017 nian ne’ebé Governu iha sei nato’on atu  bele utiliza iha tempu fulan ida ka rua nia laran, hodi hein Orsamentu Jeral Estadu nian.

“Tuir ami hatene, orsamentu ne’ebé agora iha sei natoon uza iha fulan ida nia laran, tanba se ita halo retifikativu aumenta tan ba orsamentu atual mós tenke gasta to’o meadu fulan Dezembru.  ita tenke haree lai, pois mak ita bele halo diskusaun para bele aumenta ka lae? Se lae ita naran halo diskusaun de’it, ne’e laiha nesesidade. Bazeia ba ami nia konsiensia loloos, ami hotu preokupa ho bem estar povu nian, tanba ne’e desizaun ne’e ami foti sei la prezudika povu, ami tau aas povu nia interese, hanesan dever ka objetivu ami nian, ho nune’e orsamentu ne’ebé agora iha sei nato’on atu bele uza ba nesesidade povu nian to’o fulan oin, tanba ne’e ami-nia pozisaun mak tenke iha razaun ida forte, oinsa ita bele tau orsamentu ba ministeriu foun bainhira laiha programa no orgánika, orsamentu ne’ebé ita atu aloka ba ne’e laiha baze,”esplika Fidelis.

Iha biban hanesan, Ministru Prezidensia no Konsellu Ministru, Adriano do Nascimento, esplika, Governu hili atu aprezenta uluk OR tanba atu rezolve kestaun urjenti.

“Governu deside haruka uluk OR ne’e tanba iha razaun urjenti, primeiru OR ne’ebé Governu   ne’e iha kestau tolu, primeiru atu ajusta hodi aloka ba estrutura Governu foun nian ne’ebé 300 mil resin, segundu atu selu kompromisu ba projetu fíziku ne’ebé emprezariu sira halo molok remata anu fiskal ne’e, tanba se ano fiscal ne’e taka, Governu laselu ne’e Governu sei hetan multa ba emprezariu atus resin ne’ebé hala’o tiha ona nia knar, ida seluk atu selu dívidas,”argumentu Adriano.

Adriano informa, Primeiru Ministru, Mari Alkatiri mak iha kompetensia sei esplika klaru kona-ba karakter OR urjensia iha plenária.

@tatoli.tl