Bankada tolu iha uma fukun Parlamentu Nasional CNRT, PLP no Khunto explisitamente rejeita programa VII governu konstitusional no konsidera programa nee lamerese atu hetan apresiasaun husi deputadu sira iha PN.
Liu husi diskusaun Deputada Terejinha Viegas husi bankada CNRT dehan, iha eleisaun jeral liu ba povu lafo konfiansa ba partidu ida atu hetan votus maioria absoluta. Tanba nee povu halo ezersisiu politiku ba parpol sira atu halo negosiasaun politika koligasaun hodi hetan konsensus forma governu, garante estabilidade governativa.
Nunee bele hetan aprovasaun ba programa no orsamentu hodi bele ezekuta sira nia programa durante tinan lima. Maibe governu neebe forma husi koligasaun Fretilin no PD hatudu katak laiha maioria parlamentar hodi garante estabilidade governativa. Governu koligasaun ida nee tenke hetan maioria parlamentar hodi hamosu hikas governu ida dignu.
Nia hatutan husi maioria parlamentares orsamentu ka lei ruma neebe refleta politika no programa governu nian ba parlamentu nasional sei lapasa liu husi plenaria parlamentu. Rezultadu sira nee atu fo sala se, bankada opozisaun ou se los mak atu garantia estabilidade governativa ida nee hetan ona autorizasaun husi PR tuir artigu 85 alinea B PR nian. Dezisaun neebe PR halo hamosu konstituisional atu la garante estabilidade governativa.
Maske nunee CNRT katak Terejinha konsidera governu nee konstituisional tuir artigu 106 numiru 1. Konstituisaun RDTL, Aliansa maioria parlamentar (AMP) sei la bolu governu ida nee governu defaktu hanesan uluk konsidera katak governu nee la estavel atu aprova nia programa iha PN, lei seluk governativa 2017-2022 depende total husi AMP. Lahetan apoiu husi AMP mak governu nee sei monu tanba nee dehan governu nee la estabil neebe eskreve ona iha porgrama governu ida nee nian.
Nunee Xefe Bankada PLP, Fidelis Magalhaes dehan politika nasaun TL nia nee kompremitidu tanba nee programa neebe governu aprezenta PLP sei hatoo maun boot Xanana Gusmao neebe politikamente lidera konaba fronteira maritima. Tanba povu liu husi eleisaun fo deit kadeira ualu ba PLP. Maibe realidade partidu opozisaun maioria nafatin. Ida nee sai hanesan sasidik ida atu oinsa implementa programa dezenvolvimentu ba povu moris diak. Nunee oinsa bele garante paz no estabilidade. Tanba nee CNRT, PLP no Khunto hamosu bloku maioria parlamentar.
Nunee mos Luis Norberto da Silva xefe bankada Khunto dehan programa governu nia nee sei la estabil liu husi posibilidade oin-oin. Governu laiha dezenvolvimentu oinsa atu ukun nasaun ida nee. Tanba nee sei kaer interese nasional no la haree interese privadu. Tanba programa sira nee produs deit ho lia portugues tanba nee sei aprova programa nee.
Entretantu liu husi debate Partidu Koligasaun Partidu Demokratiku (PD) promete sei apoiu programa governu neebe governu aprezenta ba PN. Tanba parte PD konsidera nafatin katak programa nee bele halo dezenvolvimentu ba povu ho diak.
Entretantu Deputada PD Maria Teresa Gusmao liu husi deklarasaun politika iha debate programa VII Governu Konstituisaun neebe halao iha PN Segunda, (16/10/2017). Nia dehan tan katak PD prontu atu apoiu masimu ba programa nee tanba bele halo dezenvolvimentu ba povu no lori povu ba moris diak.
Nunee Xefe Bankada Fretilin Francisco Miranda Branco dehan parte nia ladun iha deklarasaun politika ba programa VII Governu Konstituisional, tanba nee fo nafatin oportunidade no apoiu nafatin ba governu ida nee atu halo dezenvolvimentu ba povu.
“Ami laiha komentariu bankada neebe ami deklarasaun politika husu ita hotu apoiu governu programa governu ida nee. Ami sei lahalo deklarasaun politika atu fo oportunidade saida maka governu no programa nia rasik,” tenik Branco.
*STL
No comments:
Post a Comment